Δενδρολίβανο
Η λατινική του ονομασία, που χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα, προέρχεται σύμφωνα με τη λαογραφία από την Παναγία, η οποία άφησε το μανδύα της πάνω στο θάμνο και το επόμενο πρωί, τα λουλούδια του είχαν γίνει μπλε, από τότε ονομάστηκε rose of Mary (Rosemary). Στην αρχαία Ελλάδα συνδεόταν με τη θεά Αφροδίτη ενώ οι μαθητές φορούσαν στεφάνια από δεντρολίβανο γιατί βοηθούσε στη συγκέντρωση και τη μνήμη. Παλιότερα χρησιμοποιούνταν ως λιβάνι γι' αυτό λεγόταν και λιβανόδενδρο. Το δεντρολίβανο ήταν το βασικό συστατικό για το νερό της βασίλισσας της Ουγγαρίας που θεωρούνταν ελιξίριο νεότητας και πρόδρομος της σημερινής κολώνιας.
Θεραπευτικές δράσεις και χρήσεις
Το φυτό δεντρολίβανο έχει θεραπευτικές ιδιότητες και πολλές εφαρμογές. Είναι θερμαντικό, διεγείρει την κυκλοφορία του αίματος, και χρησιμοποιείται για τη βελτίωση της συγκέντρωσης και της μνήμης, την ανακούφιση των πονοκεφάλων και των ημικρανιών, την ανάπτυξη της τριχοφυΐας στο τριχωτό της κεφαλής κ.α. Ως διεγερτικό ανεβάζει τη διάθεση και είναι χρήσιμο σε περιπτώσεις κατάθλιψης. Το δεντρολίβανο είναι ισχυρό αντιβακτηριδιακό, αντιμυκητιασικό, αντιρευματικό, τονωτικό της καρδιάς και της όρασης. Το αφέψημα δεντρολίβανου σε λουτρό ανακουφίζει τους ρευματισμούς στις αρθρώσεις ενώ ως ρόφημα ανακουφίζει το βήχα, το άσθμα, τη βρογχίτιδα και τη γρίπη. Βρασμένο δεντρολίβανο με κρασί βοηθάει στον ύπνο. Θεωρείται ότι βοηθάει σε περιπτώσεις διαβήτη. Το δεντρολίβανο και το αιθέριο έλαιο δεντρολίβανου συμβάλουν στη στοματική υγιεινή και την περιποίηση του στόματος, των δοντιών και των ούλων. Για τα μαλλιά το δεντρολίβανο φρέσκο ή αποξηραμένο σε αφέψημα, δεν βοηθά μόνο στην αντιμετώπιση της τριχόπτωσης αλλά και στην ενδυνάμωση τους. Αποτελεί βιολογική βαφή για τα λευκά μαλλιά και τα σκουραίνει με φυσικό τρόπο χωρίς παρενέργειες.
Άλλες χρήσεις
Για τις αντιμικροβιακές και τις αρωματικές του ιδιότητες χρησιμοποιούνταν σαν συντηρητικό του κρασιού, του τυριού φέτα, στο κάπνισμα των κρεάτων καθώς και ως εντομοαπωθητικό για την προστασία των γύρω φυτών. Το αντιμυκητιασικό αφέψημα δεντρολίβανου παρασκευάζεται για τον καθαρισμό και τον αρωματισμό των βερελιών του κρασιού. Ιδιαίτερα δημοφιλές ως αρωματικό βότανο αρωματίζει πιάτα με ψάρι, αρνί, χοιρινό. Στη μεσογειακή κουζίνα συνηθίζονται οι συνταγές με δεντρολίβανο από τα πολύ παλιά χρόνια.
Το βιολογικό δεντρολίβανο είναι κατάλληλο για ομοιοπαθητική.